TIÊM MUỘN VACCINE MODERNA MŨI 2 CÓ LÀM GIẢM HIỆU QUẢ?

Vaccine mRNA-1273 của Moderna (tên khác là vắc xin Spikevax) được cấp phép tại Mỹ, chỉ định tiêm cho người từ 18 tuổi trở lên.
Vaccine Moderna đã được Bộ Y tế Việt Nam phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch COVID-19 theo Quyết định số 3122/QĐ-BYT ký ngày 28/6/2021.
Tất cả người tiêm vaccine Moderna cần tiêm 2 liều cách nhau tối thiểu 28 ngày. Liều thứ 2 không được chỉ định tiêm sớm hơn. Sau mũi 2, cơ thể mất khoảng 2 tuần để xây dựng khả năng miễn dịch đầy đủ. Sau khoảng thời gian đó, vaccine có hiệu lực bảo vệ khoảng 94%.
28 ngày là khoảng thời gian tối thiểu cần thiết để kích thích trí nhớ miễn dịch giữa 2 lần tiêm vaccine Moderna và không có quy định về khoảng thời gian tối đa. Khi các tế bào nhớ của hệ miễn dịch đã hình thành thì việc tiêm những mũi vắc xin tiếp theo nếu có muộn hơn cũng không làm trí nhớ miễn dịch mất đi hoàn toàn.
Do vậy, nếu mũi thứ 2 của vaccine Moderna được tiêm sau khoảng thời gian tối thiểu 28 ngày thì người dân cũng đừng nên hoang mang và lo lắng. Thời gian cách xa nhau của 2 mũi vaccine Moderna có thể lên đến 6 tuần – 16 tuần (tuỳ nghiên cứu) sau liều đầu tiên mà vẫn đạt được hiệu quả bảo vệ. Vì vậy không cần tiêm vaccine lại từ đầu nếu tiêm vaccine mũi 2 trễ hơn khoảng thời gian tối thiểu được khuyến cáo.
Đánh giá trong thử nghiệm lâm sàng cấp phép của Moderna cho thấy ngay cả khi chỉ tiêm một liều thì hiệu lực bảo vệ chung của vắc xin (1-108 ngày) đạt 80%, và sau tối thiểu 14 ngày là 92.1%.
Nghiên cứu vaccine Moderna trong thế giới thực cho thấy sau tối thiểu 14 ngày tiêm một liều Moderna: hiệu quả chống bệnh COVID-19 có triệu chứng là 72% với biến thể Delta và 83% với biến thể Alpha và khả năng giảm nguy cơ nhập viện, tử vong lên tới 96%.
Nghiên cứu đánh giá về lịch tiêm tiêu chuẩn và lịch tiêm trì hoãn mũi tiêm thứ hai trên những người tiêm vắc xin Pfizer và Moderna, trong đó có hơn một nửa là người già 60-74 tuổi tại Quebec, Canada ghi nhận hiệu quả bảo vệ giảm nhập viện do COVID-19 đạt hơn 95% và kéo dài đến 16 tuần với 1 mũi tiêm duy nhất.
Hiện nay theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), CDC Mỹ: do không có đủ dữ liệu nghiên cứu về tính an toàn và đánh giá hiệu lực vắc xin khi thay thế qua lại giữa vắc xin Moderna với vắc xin Pfizer trong liệu trình tiêm 2 mũi vắc xin COVID-19 mRNA nên cả hai liều vắc xin trong liệu trình tiêm chủng khuyến cáo nên được hoàn thành với cùng một vắc xin.
Trong trường hợp bất khả kháng tạm thời không có cùng loại vaccine mRNA, tốt hơn là nên trì hoãn liều thứ hai để người được tiêm chủng nhận cùng loại vaccine hơn là phối hợp vaccine khác loại.
Về khả năng tiêm trộn 2 mũi vaccine mRNA khác loại trong trường hợp bất khả kháng về cung ứng vaccine trong bối cảnh đại dịch COVID-19: người tiêm mũi 1 là Moderna có thể được cân nhắc mũi 2 là Pfizer với khoảng cách tối thiểu 28 ngày giữa hai liều tiêm. Sau khi hoàn tất hai mũi tiêm vaccine thì người được tiêm chủng xem như đã hoàn thành lịch tiêm vaccine COVID-19, không cần bổ sung liều nào của vắc xin mRNA nữa.
Một số quốc gia như Canada và Anh đã có những khuyến cáo chính thức về việc có thể tiêm theo lịch mũi 1 là vaccine Moderna - mũi 2 là Pfizer (hoặc ngược lại) khi không có loại vaccine sẵn có và đã trì hoãn lịch tiêm trên 8 tuần. Và cho đến nay không ghi nhận biến cố bất lợi sau tiêm chủng nghiêm trọng nào của việc tiêm trộn 2 vắc xin này trong cùng một liệu trình tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19.

✍ Theo ThS BS. Nguyễn Hiền Minh - Phó trưởng Đơn vị tiêm chủng Bệnh viện Đại học y dược Tp HCM